Izollu Aşireti mensuplarından Hamik Ağa (Hame Sime)

HAMİK AĞA (HAME SIME)
1884-1959

Doğu ve Güneydoğunun en büyük aşireti olan İzol Aşireti: Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman, Mardin, Malatya, Tunceli ve Elazığ İllerinde yoğun olarak yaşayan ve Konya Cihanbeyli,Ankara Haymana;da da Aşiret mensubu olan büyük bir aşirettir.

Malatya Izollu

Malatya Izollu

En büyük aşiretlerden İzol Aşiretinin bir kolu olan Adıyaman İzol Aşireti: 

Bayram Begin İzoli Bendeden (Şuanda Malatya sınırları içinde kalan Kale İlçesi) ayrılıp,Adıyaman ili sınırları dahilinde  Kahta İlçesinin 15km kuzeyinde şuan Doluca köyü Sekoyan mezrası Zergoz mevkiine yerleşmesiyle başlar.Kısa sürede  Xamşik (Boğazkaya) Köyü merkezli İzol Aşireti.Kazaz,Tiğınkar,Bibo,Selah,Mazel,Şamük,Eski kahtayı içine alan geniş bir  coğrafyaya hakim olur.Torunlar Sülalesinin liderliğini yaptığı Adıyaman İzol Aşireti Beyram Begden bu yana (yaklaşık  4yüzyıl) gelmiş geçmiş en önemli isim şüphesiz Hamik Ağa,dır.Hamik Ağa,başta mensubu olduğu İzol Aşiretinde olmak  üzere,yaklaşık 10 yıllık sürgün hayatı boyunca gittiği her yerde cesaretliliği ve cömertliğiyle adından söz ettiren ünlü bir  aşiret lideridir.Bu isim çoğu yerde Hame Sıme olarak da karşımıza çıkar.

Hamik Ağa 1884 yılında dünyaya gelir.Babası Adıyaman İzol Aşiret liderliğini yapan,geniş topraklara sahip Torunlar  sülalesinden Mehmed Beg oğlu İsmail Begdir.Annesi Ayşe Hatundur.Ailenin erkek çocuklarından liderlik vasfına sahip  ve en aktif olanıdır. Yaşamı boyunca üç evlilik yapar,Bu evlilikler sonucu altısı kız dördü  erkek(Şükrü,Mehmet,Salih,Abdullah)olmak üzere 10 çocuğu olur.

Aşiret Lideri Oluşu


Hamik Ağa yukarıda da bahsedildiği gibi liderlik vasfına sahip liyakat sahibi halkın güvenini kazanmış ve en önemlisi cömert ve cesaretli bir kişiliğe sahiptir.Bu dönemde aşiret liderliğini Hamik Ağanın babası İsmail Begden sonra kısa bir süre için aynı sülaleden Haso Dedo yapar.Hamik Ağa,delikanlı yaşlarına geldiğinde amcası oğlu Heso Dedo ile güç mücadelesine girer.Heso Dedo Hamik Ağa ile baş edemeyeceğini anlar ve aşiret lideriğini Hamik Ağaya bırakır.Kısa sürede bu haber aşiret içinde ve dışında duyulur.Xemşik merkezli İzol Aşiret lideri Hamik Ağa kısa sürede aşiretine sahiplenir.

Bu dönem de özellikle aşiret kavgalarına karşı aşiretini korur ve Aşiretine önderlik yapar.Aşiretin güvenini kazanır.Maddi ve manevi olarak hep aşiretinin yanındadır. Odası herkese açık ve kimseyi kapısında eli boş göndermemiştir.Hiçbir zaman tek başına yemek yemeyen bir liderdi.Yemeği geldiğinde hazırda kimse yoksa beklerdi.Mutlaka birileriyle beraber yemek yerdi.Atına bindiğinde,yolda karşılaşacağı kimselere,özellikle çocuklara dağıtmak için heybesinde mutlaka kuruyemiş bulundururdu.Çocukları çok seven bir yönü vardı.

Anı
Hamik Ağa Çorum sürgünü dönüşü kıtlık yıllarına denk gelir.Genel olarak halk açlık ve sefalet içindedir.Sürgün dönüşü misafirleri her zamankinden daha fazla gelir.Bugünlerde bir akşam üzeri atlı biri gelir,odanın önünde durur orada görevli olan atı götürüp bağlar misafiri içeri alır yemek gelir ama adam yemeğe bakar ve ağlar Hamik Ağa sorar
-Niye ağlıyorsun?
-Ağam kaç gündür ailece açız evde yiyecek bir şey kalmadı.Şimdi görünce ağladım evde çoluk çocuk aç.
Bunun üzerine hemen Hamik Ağa görevliyi çağırır.
-Bir çuval un ata yükleyin hazır olsun
Görevli ev tarafına geçer ve odaya geri gelir şöyle der:
-Ağam evde bir çuval un var onu da açmışlar yarın ancak yeter
Bu duruma Hamik Ağa sinirlenir ve şöyle der:
Hemen çuvalın ağzını bağlayın ve misafir yemeğini yiyene kadar hazır olsun.Ben un bulurum ama bu adam bu dönemde zor bulur.
Misafir yemeğini yer un çuvalı hazırdır hemen atına biner ve yola düşer.
Arada 10 dakika geçmez.Hamik Ağanın sürgünden yeni geldiğini ve misafirleri çok olduğunu düşünen dostları iki katır yükü un gönderirler.Bu duruma orada bulunanlar şaşırır.
Hamik Ağa aşiret içindeki ve dışındaki sorunları hemen çözüme kavuşturan muğlaklığı sevmeyen bir liderdi.Diğer yandan Kahtanın iki büyük aşiretinden olan Mırdes ve Rişvan aşiretiyle iyi ilişkiler içerisindedir.Mırdes Aşiretiyle kız alıp vererek kan bağı kurar.

Sürgün Yılları
Kurtuluş Savaşı yıllarında Hamik Ağa ve aşireti yurt savunmasına katılır.Kurtuluş Savaşının sona ermesi ve cumhuriyetin ilanı(1923) sonrasında bu yeni yönetim şekli ve uygulamalarına karşı dini ve siyasi birçok ayaklanma olur.Bu ayaklanmaların en büyüğü doğudaki Şeyh Sait Ayaklanmasıdır(1925)Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal ve kurucu kadro doğudaki feodal yapıyı büyük bir tehlike olarak görürler ve aşiret ağalarını batıya doğru göçe zorlarlar.Adıyaman İzol Aşiret Ağası Hamik Ağa 1925’te sırasıyla Adana merkez,Ceyhan,Kahramanmaraş’a sürgün edilir.Bu ilk sürgün 2yıl 7 ay sürer.Bu süre zarfında büyük oğlu Şükrü Ağa İzol Aşiretindeki mevcut durumu korur.Adana Ceyhan’da Hamik Ağa’ya toprak tahsis edilir.Ancak o hiçbir resmi muameleyi imzalamaz.Tek düşüncesi bir an önce doğduğu topraklara dönmek ve aşiretinin başında olmaktır. Hamık Ağa 1936da ikinci bir sürgün hayatı yaşar.Çocuklarıyla beraber bu kez Çorum merkeze sürgün edilir.Bu tarihte büyük oğlu Şükrünün uzun yıllar ve ağır şartlar altındaki Malatya,Sinop,Zonguldak cezaevi hayatı başlar. Çorum sürgünü 7yıl sürer oğlu Salih ve kızı Kudret burada vefat eder ve buraya defnedilir.Oğlu Mehmeti burada evlendirir.
Çorum sürgünü bittikten sonra yine doğduğu topraklara döner ve aşiretinin başına geçer

Anı Hamik Ağa 1925 Adana sürgününde bir gün Ceyhan İlçesinin Mercimek Beldesinde bir çay ocağına varır.Çayını içtikten sonra kalkar parasını öder çaycıya günlük ne kadar para kazandığını sorar ve öğrenir.
Çaycıya şöyle der:
Burada olduğum müddetçe günlük kazancını ben karşılayacağım halka bedava çay dağıtacaksın.Böylece bu çay ocağı halka bedava çay dağıtır ve Hamik Ağanın adıyla anılır.Hamık Ağa Adanadaki 2yıl 7ay sürgün hayatından sonra kendi toprağına döner ve aşiretinin başına geçer

Anı Hamik Ağa Çorum sürgünü yıllarında bir gün oğlu Mehmet ile alışverişe çıkar ve et almak için kasap dükkanına girerler.Seçici biridir,kasapçı onun istediği yerden eti kesip vermez.ve yabancı muamelesi gördüğünü anlayan Hamık Ağa,bu duruma sinirlenir ve et almadan çıkar.
Hemen gider kasap işinden anlayan birini bulur,tüm malzemeleri alır ve ona bir kasap dükkanı açar.Tüm ihtiyaçları Hamık Ağa tarafından karşılanan kasap dükkanı,yarı fiyatına et satar.Çorumlu kasaplar şaşkınlık içinde kalır,iş yapamaz duruma gelirler.Kasaplar toplanır ve Hamik Ağanın yanına giderler.Bu rekabeti durdurması için ricada bulunurlar ve bu ricalarını kabul eder.Hamik Ağanın istediği yerden eti kesip vermeyen kasap:
-Ağam gelmenize gerek yok haber edin nerden istiyorsanız eti oradan kesip size getireyim der.
Böylece kasap dükkanını kapatır.

Hamik Ağanın Vefatı Ve Sonrası
Hamik Ağa 7 yıllık Çorum sürgününden döner aşiretinin başına geçer.Sürgün hayatı kendisini yıpratmıştır.Kendi topraklarına döner ölümüne kadar aşiretin liderliğini yapar.Aşiretin sevgisini kazanmış cömert,cesaret sahibi Adıyaman İzol Aşiret lideri Hamik Ağa 19 mayıs 1959da 75 yaşında vefat eder Xemşik(Boğazkaya) köyüne defnedilir.

Hamik Ağanın ölümünden sonra büyük oğlu Şükrü Ağa aşiret liderliğini yapar.
Şükrü Ağa 65 yaşlarında bir hastalık geçirir geri kalan ömrünü yatakta geçirir.Konum itibariyle aşiret liderliğini ölümüne kadar Hamik Ağanın küçük oğlu Abdullah Ağa yapar.Mehmet Ağa(Torunoğlu) ailenin siyasetçi kimliğine sahip,uzun yıllar encümenlik yapmış,bürokrasinin saygın ve etkili ismidir.

Hamik Ağanın Soyu aynı topraklar üzerinde Kaya ve Torunoğlu soyadıyla sürmektedir Kahtanın en kalabalık ve saygın ailelerindendir Hamik Ağanın hayatta olan tek çocuğu Mırdes Aşiret Ağalarından Veysi Ağanın gelini Hatundur.

.Torularından Sırrı Kaya (Şükrü oğlu)Xemşikte Nevzat Kaya (Abdullah oğlu)Selahta Muhtarlık yapmaktadır.Adıyamanda taşımacılık sektöründe saygın bir yeri olan Torunoğlu Turizm Taşımacılık Otomotiv Ltd.Şti sahibi İrfan Torunoğlu (Mehmet oğlu) ve Kahtada Siyaset ve bürokrasisinin tanıdık ismi Mehmet Kaya(Abdullah oğlu) Hamık Ağanın torunlarındandır.

Kısa adres:

Yazar - 22 Kasım 2013. Kategori Izollu Tarihi. Bu yazıya yazılan yazıları RSS üzerinden takip edebilirsiniz RSS 2.0. Yorum yazabilir veya geri izlemede bulunabilirsiniz.

Izollu Aşireti mensuplarından Hamik Ağa (Hame Sime) için 4 yorum

  1. Şu anki İZOLLU’da yaşayan (Kale ilçesini ve köylerini oluşturan) halkın geçmişi hakkında nasıl bilgi sahibi olabiliriz? Nereden gelmişlerdir, kimlerdir, kimlerdendirler.
    Yukarıdaki olay Kahta’ya ait bir İzollu Aşireti olayıdır. Şimdiki İzollu (Kale) nasıl oluşmuştur?

  2. bişey sormak istiyorum. izol’da yaşayanlar, kaleliler Türk mü, kürt mü yoksa ermeni kökenli mi

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir